بسمه تعالی
آسیب شناسی نحوه اجرای نماز جماعت در مدارس
1- حیطه سخت افزاری
آسیب ها-مشکلات- موانع
1-عدم وجود فضای فیزیکی جهت اجرای نماز جماعت
2-نامناسب بودن عوامل فیزیکی مثل وسایل صوتی، نوری، گرمازا و سرمازای برخی از نمازخانه های موجود
3- عدم توجه به آراستگی، نظافت و بهداشت برخی ازنمازخانه های موجود
4- عدم وجود امکانات فرهنگی –تبلیغی مناسب دربرخی از نمازخانه های موجود
5- عدم امکانات مناسب وضو خانه ها وسرویس های بهداشتی درمدارس
راهکارها- پیشنهادها
1-نمازخانه مدارس همانند سایر قسمتهای مدرسه باید هم دارای زیبایی باشد و هم کاملا بهداشتی. برای این منظور باید در درجه اول از طراحی و مهندسی مناسبی برخوردار باشد که با سایر قسمتهای مدرسه هم خوانی داشته باشد.
2- توجه به فضای نمازخانه از جهت نور، بهداشت و امکانات رفاهی،مهر، سجادهی مفرش و تهویه و وسایل صوتی وتصویری
3- خوشبو کردن مسجد و نمازخانه به وسیله گلاب و عطر و...
1-4- استفاده از تبلیغات و بروشورهای مناسب برای بیان فضیلت نماز جماعت
2-4- استفاده از روانشناسیهای مختلف، به خصوص روانشناسی رنگها در تزئینات و شاداب نمودن محیط نمازخانه.
1-5 در قسمت وضوخانه علاوه برآب گرمکن ،حولههای یک بار مصرف دست خشککن و یا دست خشککن برقی نصب شود.
2-5-یک قسمت از وضوخانه با چوبکاری شیک برای آویزان نمودن وسایل و البسهی نماز گزاران لازم است. همچنین نصب آینههای مناسب
3-5- مخازن صابون مایع نیز باید شکل زیبایی داشته باشند. همچنین مایع صابون کاملا بهداشتی و با رایحهی مناسب باشد.
4-5- شاید از همه موارد فوق مهمتر سرویس نمودن مجموعه بهداشتی است. لازم است حداقل روزی یک بار تمام قسمتها شسته و ضد عفونی شود
5-5- از تکنولوژیهای جدید در این مجموعه استفاده شود. تکنولوژیهای جدید معمولا در جذب جوانها بسیار موثر است. همچنین از تکنولوژیهای جدید در جهت صرفهجویی در مصرف برق و آب و اصلاح الگوی مصرف میتوان بهره جست.
2- حیطه نرم افزاری
آسیب ها-مشکلات- موانع
1-فقدان برنامه سالانه جهت اجرای جذاب ومناسب نمازجماعت آموزشگاه
2-عدم وجود برنامه های مدارس باسلیقه وروح شاد متناسب با نیاز کودکان –نوجوانان وجوانان
3-عدم آشنایی مربیان ومبلغان درنوع وشیوه بیدارگری دانش آموزان وشیوههای جذب آنان به نماز جماعت
4- عدم نیازسنجی و شناخت روحیات کودکان،نوجوانان وجوانان درامرنماز مدارس
5- عدم اهتمام به مشارکت دانش آموزان در اجرای برنامه ها وناکافی بودن برنامه های فرهنگی مذهبی جذاب برای ایشان
راهکارها- پیشنهادها
1-تدوین یک برنامه منظم وزمانبندی سالانه در امر نماز مدرسه
1-2- متناسب بودن وقت نماز .
2-2- رعایت اختصار در برگزاری نماز جماعت و اجتناب از سخنرانیها و ... در بین نماز.
3-2--تشکیل انجمن هایی مانند گروه حی علی الصلوة، انجمن دوستداران نماز، و تشکل های مشابه.
4-2- برگزاری ورزش و اردوی تشویقی جهت نمازگزاران.
5-2- برگزاری اردوهایی با نام اردوی نماز جهت تشریح فضایل شرکت در نماز جماعت و مساجد برای مخاطبین.
6-2- استفاده از روشهای غیرمستقیم به جای روشهای مستقیم و تحکمی برای جذب حداکثری جوانان.
7-2- فرصت دادن به جوانان، تا از زبان خود در خصوص اهمیت نماز جماعت برای همسالان خود توضیح دهند.
8-2- ارائهی الگوهای عملی از جوانان نمازگذار و موفق.
9-2- انجام فعالیتهای فرهنگی و هنری در ارتباط با نماز مثل مقالهنویسی، روزنامة دیواری، نقاشی خطاطی، عکسهای هنری و....
3-برگزاری دورههای آموزشی برای مربیان ،مبلغان ومدیران مدارس(ضمن خدمت)
1-4- اهدای مسئولیتهای نمازخانه به دانش آموزان از قبیل تزئین، تعیین موذن و مکبر و ...
2-4- پرهیز از پرگویی، درازگویی و مکرّرگوییهای کسالت آور
3-4- همدلی با جوانان ونوجوانان به جای نصیحت و موعظه
4-4-اجرای برنامه های شاد وهنری بازبان کودکانه برای کودکان
5-4- نیازسنجی از طریق مربیان ومبلغان هر دوره تحصیلی به تفکیک دوره وتشکیل جلسات آموزشی به منظور هماهنگی
1-5- برنامه ریزی باحضور ومشارکت دانش آموزان برای نماز ونمازخانه ومناسبت های مذهبی
2-5-برگزاری مسابقات واجرای برنامه های جذاب
3-5- تشویق مستمر دانش آموزان
4-5- راه اندازی سایت و وبلاگ نماز با مشارکت دانش آموزان
5-5-تشکیل اتاق فکر وگروههای ایده آفرینی با حضور دانش آموزان
3-حیطه مغز افزاری
آسیب ها-مشکلات- موانع
1-نداشتن استراتژی مناسب در باب چرایی نماز
2- بمباران اطلاعاتی ومسخ فرهنگی جوانان ونوجوانان ازسوی بیگانگان
3- دین ستیزی وتلاش جهت ایجاد بی هویتی جوانان نوجوانان وکودکان توسط بیگانگان
4- عدم اهتمام در پاسخگویی به شبهات فکری و دینی کودکان،نوجوانان وجوانان
5- عدم تولیدات فکری ازناحیه دانش آموزان
راهکارها- پیشنهادها
1-تقویت جنبههای فطری جوانان و نوجوانان از طریق توصیههای سازندهی اخلاقی
2- تبیین اثرات دین در زندگی وتقویت روحیهی امید به آینده
3- استخراج ومعرفی الگوهای بدیع وجذاب فرهنگ اعتقادی اسلامی
4- بیان اهمیت دوستیابی و به کارگیری فرهنگ تشویق به جای تنبیه
5- شناسایی و حذف گروههای مرجع مولد بحران هویت در جامعه
6- آموزش خانواده در نحوهی برخورد با مسائل و احکام بلوغ جوانان و نوجوانان
7- ایجاد فضای معنوی کلاس و آکنده نمودن اندیشه وباور جوانان از لذت ایمان و نشئه عرفان وایجاد سدی استوار در برابر انحرافات
8- برای جذب جوانان به نماز باید به جهان احساسی، عاطفی و روانی دانش آموزان نزدیک شد و با آنان ارتباط پیدا کرد و مشکلات آنان را بفهمیم و با آنان همدل و همراه شویم.
9- تشریح فلسفه، آثار و اسرار نماز جماعت و اهمیت مسجد در جامعه اسلامی برای دانش آموزان.
10 تکریم شخصیت دانش آموزان و تشویق آنان به شرکت در نماز جماعت.
11-. ارتقای بینش مذهبی دانش آموزان.
12- توجّه مداوم مسئولان امر تعلیم و تربیت، مدیران، معلّمان و مربّیان پرورشی پیرامون مسائل اعتقادی، مذهبی نوجوانان و جوانان.
13- ائّمه جماعت محترم با حضور به موقع خود برای اقامه نماز جماعت و با گفتار و رفتار مناسب میتوانند جوانان را به سوی نماز جماعت جذب نمایند.
14- آموزش و تربیت ائمه جماعت و آشنایی آنان با مخاطبان و گزینش ائمه جوان.
15- توجه جدى به کتابخانه و نوارخانه مساجد مورد نظر و برگزارى دورههاى سیر مطالعاتى با استفاده از کتابهاى تفسیربیان، تفسیر جوان، کتب برگزیده و احکامشرعى موردنیاز، نهجالبلاغه و مجموعهآثار شهید آیة اللّه مطهرى(ره) و سایر کتب مصوب شورایعالى طرح.
16- ایجــاد موزه و نمایشگــاه دایمى نمــاز در یکى از سالنهــا یا کتابخانــه
17- تشویق دانش آموزان به انجام پژوهش های علمی در رابطه با مسائل مذهبی ونماز
( موسی مباشری)